Waarom Geschiedenis “Mitmachen”

Geschiedenis

1983

Een kunstleraar, een econoom en een scheepswerktuigkundige zijn op vakantie in Denemarken. Ze kennen elkaar al. De eerste twee zijn zwagers van elkaar, de derde werkt samen met de econoom als redacteur bij hetzelfde blad. Ze spelen in Denemarken Dungeons & Dragons. Dat is geen toeval, want de voormalige kunstleraar vertaalt de Amerikaanse boeken naar het Duits. In dit jaar valt alles samen, want zo gaat dat in een mensenleven, het toeval dat toevallig toeviel.

De drie mannen zijn Ulrich Kiesow, Werner Fuchs en Hans Joachim Alpers. In 1983 richten ze samen het bedrijf Fantasy Productions op. Dit is het resultaat van een reeks voorafgaande activiteiten.

Werner Fuchs begint al in het midden van de jaren zeventig met het importeren van sciencefiction literatuur en strips uit de Verenigde Staten en opent in 1977 het postorderbedrijf Fantastic Shop. Hiermee distribueert hij steeds meer strategiespellen, zogenaamde “war games”, uit de VS. In 1978 opent hij zijn eerste winkel in Düsseldorf en door het gebrek aan concurrentie in die tijd wordt hij al snel bekend in de zich ontwikkelende rollenspel- en fantasiewereld. Kort daarna geeft hij ook een postordercatalogus uit. Vanaf 1979 richt hij zich volledig op de spellensector.

Naast deze winkel is Werner ook redacteur, schrijver en vertaler. Als redacteur bij het SF-tijdschrift Comet komt hij Hans Joachim tegen. Hans Joachim is ook redacteur, schrijver en vertaler. En Ulrich? Die is parttime vertaler van Engelse boeken, net zoals de andere twee. Ulrich vertaalt de eerste editie van Dungeons & Dragons in het Duits. Zie je al welke kant we opgaan?

Dungeons & Dragons is van het bedrijf Tactical Studies Rules (TSR) en zoekt een Duitse uitgever. Ulrich en Fuchs hebben al contacten met TSR en via hen loopt de zoektocht naar een Duitse licentienemer. Beide mannen weten dat dit een populair product is en Werner gaat naar zijn werkgever, uitgever Droemer Knau, en probeert hen ervan te overtuigen om in zee te gaan met TSR. Kort daarna zijn er ook gesprekken met spellenuitgever Schmidt Spiele. De onderhandelingen lopen op niets uit vanwege de hoge licentiekosten die TSR vraagt. TSR vindt uiteindelijk een licentienemer.

Droemer Knau en Schmidt Spiele zijn nu bekend met het fenomeen pen-en-papier rollenspel. En – zo verzin ik – door het enthousiasme van Werner en Ulrich en de bedragen die de Amerikanen vragen, zien deze twee bedrijven een gouden kans. Ze gaan zelf een spel op de markt brengen.

Onze drie mannen zijn al bezig met een systeem, Aventuria. De lijntjes zijn kort en zo krijgt Fantasy Productions de opdracht om een Duits pen-en-papier rollenspel te maken. O wacht, uit Amerika krijgen ze de opdracht om Dungeons & Dragons te vertalen. Ze werken nu aan twee concurrerende producten tegelijk.

Er is geen tijd te verliezen. In oktober beginnen ze voor Droemer Knau en Schmidt Spiele aan Das Schwarze Auge. In februari '84 – 4 maanden later – is er de grote speelgoedbeurs in Neurenberg. Omdat het kort dag is, maken de mannen keuzes. Er is weliswaar een heel continent, maar de precieze invulling komt later. Het Regelwerk wordt aangepast en vereenvoudigd om op tijd klaar te zijn. Niet alleen moet het snel, maar er wordt ook veel achtergrondinformatie en spelregels weggelaten. Ze moeten ook rekening houden met de Amerikanen. Het spel mag geen kopie zijn, want anders krijg je advocaten achter je aan. En zo komt het dus dat de 1 en de 20 worden omgedraaid. Wat in het ene spel goed is, is precies niet goed in het andere spel en omgekeerd.

Vier maanden later kan het spel op de beurs worden gepresenteerd. De basisdoos met het Regelwerk is er dan en vier avonturen (Im Wirtshaus zum Schwarzen Keiler, Der Wald ohne Wiederkehr, Das Schiff der verlorenen Seelen, Die sieben magischen Kelche). Schmidt Spiele gooit alles in de strijd: een grote reclamecampagne met televisieadvertenties en tegen detailhandelaren wordt gezegd dat ze het rollenspel moeten verkopen als ze andere spellen van het bedrijf willen blijven verkopen.

In het eerste jaar worden er meer dan honderdduizend basisdozen van het spel verkocht. Werner Fuchs is (naar eigen zeggen) snel uit beeld als vertaler voor TSR wanneer bekend wordt dat hij de hand heeft in Das Schwarze Auge.

En de rest is geschiedenis