Waarom Geschiedenis “Mitmachen”

Valse vrienden en andere rare snuiters

Omdat de schrijvers van Das Schwarze Auge wel erg bloemrijk schreven en niet schroomde om lastige zinsconstructies te maken is het vertalen van de oude teksten geen sinecure. Tel daarbij op dat de Nederlandse vertaalsters geen idee hadden wat nou dat Duitse spel precies was en de uitgever de boeken snel op de markt wilde brengen zorgt dat de teksten niet gevrijwaard zijn van fouten. Natuurlijk, alle geschreven tekst bevat fouten, op deze website zul je vast ook wel iets kunnen vinden. Het voordeel is dat zo’n fout hier makkelijk te herstellen is, in een papieren boek blijft die fout voor altijd zichtbaar.

Toch vinden we in de oude boeken wat beschamende fouten, rare vertalingen die echt niet kunnen. Hieronder volgt een bloemlezing.

What’s the name of the game?

Hoe krijg je het voor elkaar om van Das Schwarze Auge »Het oog des Meesters« te maken? Iemand heeft hier haar persoonlijke mening laten prevaleren, dat is wat ik denk. Naast het Nederlands kwamen er ook andere vertalingen. De Franse noemende het L’Œil noir, Het zwarte oog, maar de Italianen namen ook een loopje met Uno Sguardo nel Buio. Dat kun je vertalen als “Een blik in het donker”. “L’occhio nero” is wat wij een blauw oog noemen, dus je snapt waarom het niet letterlijk vertaald kan worden. De Engels hebben hetzelfde probleem met The Black Eye, daarom heet het spel dan ook The Dark Eye. Voor het Nederlands kan ik niks bedenken waarom het spel niet gewoon »Het zwarte oog« had kunnen heten.

Raumangst

Dit is een van de vijf slechte Eigenschappen die elke Held heeft sinds OdM2. De dienstdoende vertaler heeft dat vertaald naar… Ruimtevrees. Misschien als je een brugpieper bent ga je het zo vertalen, Raum = ruimte, angst = angst of vrees, voilà ruimtevrees. Maar de betekenis is precies het omgekeerde. Ruimtevrees is een ander woord voor pleinvrees, Raumangst is vrees voor kleine ruimtes, dat noemen wij claustrofobie of met een wat meer Nederlands woord Engtevrees.

Wordt vervolgd